สวรรค์ (หรือพ่อแม่) สาปให้หนูเป็นอัจฉริยะ? (ตอน 7)

ปัจจัยอะไร ที่จะทำให้เด็กอัจฉริยะ กลายเป็น ผู้ใหญ่อัจฉริยะ? 

ปัจจัยสำคัญที่สุดคือ พ่อแม่ จะต้องเข้าใจว่า อัจฉริยภาพในวัยเด็กไม่ได้กำหนดความสำเร็จในชีวิตของลูก จะบอกว่าให้เลิกหลอกตัวเองก็จะแรงไป แต่อย่างน้อย เลิกกดดัน เลิกคาดหวัง และเลิกหย่อนยาน กลับมาเดินทางสายกลางเช่นเดียวกับการเลี้ยงเด็กคนหนึ่งให้เติบโตอย่างสมดุล  ฝึกให้ลูกสามารถเติบโตไปพร้อมกับอัจฉริยภาพเพื่อรับมือกับโลกที่เป็นจริง  การกดดัน บังคับ เคี่ยวกรำให้ลูกเป็นอัจฉริยะ ก็สร้างความทุกข์ให้กับลูกพอ ๆ กับการปกป้อง และตามใจลูกมากเกินไป จนลูกกลายเป็นเด็กติดสบาย ไม่อดทน ขาดความมุ่งมั่น ขาดพลังที่จะพัฒนาต่อยอดอัจฉริยภาพ  อย่าให้ลูกกลายเป็น perfectionist ที่แสนทุกข์ รับมือกับความล้มเหลวผิดหวังไม่เป็น  

เด็กจีเนียสชื่อ Joycelyn Lavin มีความสามารถทางดนตรีสูงมาก แต่ก็สนใจดาราศาสตร์ ตัดสินใจทิ้งดนตรี และสอบมาตรฐาน A-Level ได้คะแนนสูงสุด เข้าเรียนสาขาวิทยาศาสตร์ที่ University College of London แต่เรียนไม่จบเพราะสอบตกคณิตศาสตร์และดาราศาสตร์ (อ๊าว!! ไหนว่าสนใจดาราศาสตร์?!) เธอใช้ความสามารถที่มีมาเป็นครูคณิตศาสตร์อยู่ 20 ปี แล้วลาออก และจัดการชีวิตตัวเองไม่ได้จนกระทั่งตอนนี้บ้านของเธอกำลังจะถูกยึด 

Joycelyn Lavin เด็กอัจฉริยะผู้ไม่เคยฝึก self-discipline
(theguardian.com/lifeandstyle/2008/dec/20/family-child-prodigy)

เธอบอกว่า เธอไม่รู้ว่าเธอต้องการจะทำอะไรนอกจากไปอยู่ในอวกาศ  วัยเด็กของเธอไม่ได้เตรียมเธอให้มีวินัยในตนเอง ผ่านประสบการณ์ของเด็กวัยเดียวกัน เธอจึงด้อยความสามารถในการปรับตัวเมื่อเข้ามหาวิทยาลัยทั้งที่มีระดับสติปัญญาขนาดนั้น  เช่นเดียวกับ Andrew Halliburton ผู้มีปัญญาเลิศทางคณิตศาสตร์แต่เรียนไม่จบและลงเอยด้วยการเป็นพนักงานขายในร้านแมคโดนัล  

สิ่งที่ทั้งสองขาดคือ วินัยในตนเอง ความมุ่งมั่น ความอดทน การจดจ่อ ความมั่นใจในตนเอง การรับมือกับความผิดหวังและความกดดัน ซึ่งจะช่วยให้เขาไปถึงสิ่งที่พวกเขาคลั่งไคล้ได้

อีกเรื่องหนึ่งที่พ่อแม่ทำได้คือ เพิ่มโอกาสที่ลูกจะได้เรียนรู้ประสบการณ์อื่น ๆ นอกเหนือไปจากเรื่องที่เป็นอัจฉริยภาพ  ประสบการณ์นี้จะช่วยลูกได้มาก โดยเฉพาะวันที่ลูกอาจจะถึง “จุดอิ่มตัว” ในอัจฉริยภาพในวัยเด็ก ชีวิตก็จะไม่ตีบตันจนต้องตัดสินใจแบบไร้หนทาง  

ส่วนจะตัดสินใจเดินไปทางไหน ไม่มีคำตอบตายตัว  พ่อแม่บางคนมาพบว่า เอาเข้าจริงแล้ว ลูกเราที่นึกว่าเป็นจีเนียส ก็ไม่ได้มีอะไรพิเศษอย่างที่เราเข้าใจ (หรืออยากให้เป็น?!) ก็รีบส่งเข้าโรงเรียน เพื่อกลับไปใช้ชีวิตแบบคนทั่วไป  โดยไม่ได้เตรียมตัวให้ลูกพร้อมทั้งเรื่องทักษะ ความคิด จิตใจ และสังคม ก็ยิ่งเป็นการซ้ำเติม 

เหมือน Marc Yu เด็กอัจฉริยะทางดนตรีตั้งแต่ 6 ขวบ ที่ต่อมาพ่อแม่ส่งเข้าโรงเรียน  เขาบอกว่าทักษะที่ใช้กับคีย์บอร์ดและการแสดงบนเวทีใช้ไม่ได้กับชีวิตจริง  การฝึกฝนเคี่ยวกรำตนเองเป็นทักษะที่ใช้ในการเรียนหนังสือหรือแสดงดนตรี แต่ใช้กับมนุษย์ไม่ได้  คำแนะนำจาก Yu ก็คือ เปิดโอกาสให้ลูกได้เรียนรู้ประสบการณ์หลากหลาย  ขอย้ำว่าการ “เรียนรู้” ต้องมีเป้าหมายให้เกิดการเปลี่ยนแปลงบางอย่าง  ไม่ใช่แค่ทำสนุก ๆ ให้ผ่านไป (เหมือนพาลูกไปทำนาจนแม่ตัวดำ หน้าขึ้นฝ้า แต่กลับมาที่บ้าน ลูกไม่เคยรดน้ำต้นไม้เลย 55555)

ตอนต่อไป มารู้จักอัจฉริยะนักดนตรีตลอดกาล ...